Spirulina - działanie, właściwości odżywcze, przeciwwskazania (2024)

Spirulina to nazwa mikroskopijnych niebiesko-zielonych alg, które już wieki temu stanowiły pokarm dla Azteków oraz niektórych plemion afrykańskich. Naturalnym środowiskiem życia spiruliny są ciepłe jeziora Meksyku oraz Afryki. Ta mikroalga mierzy niespełna 500 µm i ma kształt spirali. Na całym świecie algi spirulina są spożywane ze względu na ich unikalne właściwości odżywcze. Suplementacja diety spiruliną korzystnie wpływa na zdrowie człowieka.

1. Jak działa spirulina?

Nazwą spirulina określa się powszechnie dostępne suplementy diety, które w swym składzie zawierają biomasę sinic, najczęściej Arthrospira platensis lub Arthrospira maxima. Spirulina stanowi unikalną mieszankę składników odżywczych, jakiej żaden produkt spożywczy nie jest w stanie nam zaoferować.

Według naukowców spirulina posiada zdolności oczyszczające, przypieszające metabolizm oraz procesy trawienne. Wspomaga układ odpornościowy, przez co zmniejsza ryzyko wystąpienia chorób (np. nowotworów) poprzez działanie wolnych rodników.

Substancja ta może także wykazywać zdolność pobudzania komórek macierzystych szpiku kostnego do ich wzrostu, spowalniać proces starzenia, a nawet wspomagać naprawę uszkodzonych komórek DNA. Dodatkowo obniża poziom cukru we krwi, zmniejsza apetyt i poziom cholesterolu LDL, dzięki czemu wspomaga proces odchudzania.

2. Właściwości odżywcze spiruliny

Algi spirulina są nieocenionym źródłem pełnowartościowego białka, który stanowi 55-70 proc. suchej masy. Białko zawiera wszystkie aminokwasy niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu. W porównaniu do białka obecnego w mięsie, jajach czy mleku, spirulina jest nieznacznie uboższa w metioninę oraz lizynę. W organizmie białko pełni wiele ważnych funkcji, w tym buduje tkankę mięśniową.

Wg badań spirulina zawiera trzy razy więcej wapnia niż mleko, dwadzieścia trzy razy więcej żelaza, niż ma go szpinak, cztery razy więcej białka niż tofu i aż trzydzieści dziewięć razy więcej beta-karotenu niż marchew.

Spirulina jest bogata w niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe omega-3 i omega-6, a w szczególności kwas gamma-linolenowy. Spirulina zawiera również kwas alfa-linolenowy, kwas linolowy, kwas eikozapentaenowy (EPA), kwas dokozaheksaenowy (DHA).

W organizmie nienasycone kwasy tłuszczowe budują błony komórkowe, w tym komórek mięśniowych. Chronią organizm przed rozwojem chorób autoimmunologicznych (reumatoidalne zapalenie stawów) oraz chorób układu krążenia (zawał mięśnia sercowego, nadciśnienie, miażdżyca) czy alergii.

Weglowodany stanowią około 20 proc. alg. Głównie jest źródłem prostych cukrów (glukoza, fruktoza), jednakże spirulina zawiera również niewielkie ilości glukozaminy (1,9 proc.), która w organizmie jest wykorzystywana do regeneracji chrząstki stawowej.

Algi spirulina są również doskonałym źródłem witamin. Obecny w algach barwnik beta-karoten, który jest prowitaminą A, chroni przed wystapieniem kurzej ślepoty, jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania nabłonków układu pokarmowego, oddechowego, rozrodczego.

Kolejną witaminą występującą w dużych ilościach w algach jest witamina E (tokoferol), która nazywana jest witaminą płodności, ponieważ jest niezbędna u mężczyzn do wytwarzania plemników, a u kobiet niezbędna do prawidłowego rozwoju łożyska. Witamina E, jak również witamina A, przeciwdziałają rozwojowi choroby nowotworowej oraz wykazują aktywność antyoksydacyjną.

W czasie wysiłku fizycznego powstaje bardzo duża ilość wolnych rodników, które – jeśli nie zostaną zneutralizowane – mogą przyczynić się do rozwoju wielu przewlekłych chorób. Spirulina zawiera związki (witamina A, C, E) chroniące błony komórkowe przed wpływem wolnych rodników, które w nadmiernych ilościach przyspieszają proces starzenia się organizmu oraz przyczyniają się do rozwoju licznych chorób (choroba Alzheimera, jaskra, miażdżyca, nadciśnienie, nowotowory. Biomasa alg zawiera również wszystkie witaminy z grupy B, w tym niewielkie ilości witaminy B12.

Algi spirulina są bogatym źródłem składników mineralnych: potasu, wapnia, selenu, manganu, chromu. Spora zawartość żelaza sprawia, że spirulinę powinny zażywać osoby, które nie jedzą mięsa, ponieważ chroni ona przed rozwojem anemii. Ponadto algi spirulina zawierają liczne barwniki, w tym chlorofile, ksantofile.

3. Właściwości prozdrowotne alg

Spirulina stanowi bogate źródło zarówno składników odżywczych, jak i bioaktywnych, wykazuje szereg właściwości prozdrowotnych oraz leczniczych.

• Spirulina wzmacnia układ odpornościowy, w wyniku zwiększenia produkcji limfocytów T i B.
• Spirulina zapobiega wystąpieniu infekcji bakteryjnych oraz wirusowych poprzez zwiększenie aktywności komórek żernych - makrofagów.
• Spirulina wykazuje działanie przeciwzapalne dzięki hamowaniu uwalniania histaminy.
• Spirulina zwiększa wytwarzanie krwinek czerwonych, dzięki temu chroni przed anemią.
• Spirulina działa przeciwalergicznie poprzez obniżanie poziomu immunoglobulin IgE, dzięki czemu przeciwdziała wystąpieniu reakcji alergicznych.
• Spirulina wykazuje właściwości przeciwirusowe, ponieważ w organizmie hamuje namnażanie lub blokuje rozwój licznych wirusów, w tym opryszczki, cytomegalii, grypy, odry.
• Spirulina minimalizuje wpływ toksyn na organizm, poprzez zmniejszenie mutagennych właściwości substancji toksycznych.
• Spirulina skutecznie hamuje rozwój nowotworów oraz wspomaga proces leczenia chorób nowotworowych.
• Spirulina chroni przed rozwojem chorób układu krążenia (miażdżycy, nadciśnienia).
• Spirulina wspomaga procesy oczyszczania organizmu z metali ciężkich.

Prozdrowotne właściwości spiruliny oraz bogactwo składników odżywczych w niej zawartych sprawiają, że zażywanie tego suplementu diety jest szczególnie polecane sportowcom, wegetarianom i weganom oraz przewlekle chorym, w celu wzmocnienia organizmu.

4. Przedawkowanie spiruliny

Spirulina, mimo swoim cudownych właściwości, nie każdemu jest polecana. W tej grupie znajdują się dzieci, ciężarne i karmiące piersią kobiety, a także chorzy na fenyloketonurię (nietolerancja fenyloalaniny). Nie udowodniono możliwości przedawkowania spiruliny, lecz mimo to zawsze należy postępować zgodnie z zaleceniami lekarza/producenta.

Podczas kupna spiruliny warto zwrócić uwagę na to skąd pochodzi. W Polsce bardzo często jest zamawiana przez internet, a tam najczęściej możemy znaleźć towar pochodzący z Chin. Lepszym wyborem będzie spirulina pochodząca z USA. Suplementowanie się zakażonymi algami może doprowadzić do nieodwracalnych problemów związanych z wątrobą.

5. Dawkowanie

Spirulinę, jak każdy suplement diety, należy przyjmować zgodnie z zaleceniami producenta, zwykle kapsułki zażywa się trzy razy dziennie. Gdy mówimy o spirulinie w proszku, możemy wykorzystać przepis słynnego Dr Oza - jedną łyżeczkę proszku należy rozpuścić w 350 ml soku limonkowego, po czym zamrozić w kostkach. Po zamrożeniu można jedną kostkę rozpuścić w soku lub w wodzie. Napój ten dodaje energii i podkręca metabolizm.

6. Kaloryczność spiruliny